COVID-19 SALGIN YÖNETİMİ VE ÇALIŞMA REHBERİ Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması 06.09.2021 – İndirmek İçin Tıklayınız!
Covid19 (SARS-CoV2) 'a Dair Her Şey
3. COVID-19 ERİŞKİN HASTA TEDAVİSİ
COVID-19’da bakteriyel koenfeksiyon sıklığı oldukça düşük olup yapılmış çalışmalarda olguların sadece %3.5 kadarında koenfeksiyon olduğu ve COVID-19 hastalarında ampirik antimikrobik eklenmesinin klinik sonuçlara olumlu etkisinin olmadığı gösterilmiştir. Bu nedenle klinik, laboratuvar ve görüntüleme bulguları COVID-19 pnömonisiyle uyumlu olan hastalarda ampirik antibiyotik kullanımı önerilmez. Bu hastalarda CRP değerlerinin, makrofaj aktivayon sendromu gelişme sürecinde daha fazla olmak üzere yükselebileceği bilinmeli, tek başına yüksek CRP seviyelerinin varlığı antibiyotik başlanması için bir gerekçe oluşturmamalıdır. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde prokalsitonin seviyelerinde CRP artışına eşlik eden hafif düzeyde yükselmelerin olabileceği de akılda tutulmalıdır. Sadece bakteriyel enfeksiyon düşündürecek klinik bulguları, görüntüleme (lober pnömoni vb) veya mikrobiyolojik inceleme sonuçları (balgam Gram boyaması, kültür sonucu vb), özellikle enfeksiyonun ilk haftalarında olmak üzere prokalsitonin değeri de anlamlı yüksek olan veya sepsis bulguları bulunan hastalarda ampirik antimikrobik eklenmesi düşünülebilir. Ampirik antimikrobik başlanmasına karar verilen hastalarda kullanılacak antibiyotiğin seçimi hastanın klinik durumuna (toplum kökenli pnömoni, sağlık bakımı ilişkili pnömoni, sepsis durumu, komorbiditeler, immünsüpresyon, son 3 ayda sağlık bakımı için başvuru, önceden antibiyotik kullanımı) lokal epidemiyolojik verilere ve tedavi rehberlerine göre yapılır. Antibiyotik tedavisi verilecekse, atipik pnömoniyi de içerecek şekilde (betalaktam antibiyotik+makrolid veya solunum kinolonu) planlanmalıdır. Antibiyotikler, herhangi bir şekilde bakteriyel enfeksiyon bulgusu olmayan hastalarda, gereksiz yan etkilere yol açarak klinik seyri de kötü etkileyebileceğinden kesinlikle başlanmamalıdır.
3.1. COVID-19 Hastalarında SARS-CoV-2’ye Yönelik Tedavi
Gebelerde komplike olmayan COVID-19 enfeksiyonu için tedavisiz izlem seçeneği öncelikle düşünülmelidir. Olası tanı almış olan gebelerde risk faktörü varsa veya ağır seyir söz konusu ise tedavi verilmesi düşünülmelidir. Gebelerde etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmış bir tedavi seçeneği bulunmamaktadır. Favipiravir gebelerde ve emzirenlerde kullanılmamalıdır. COVID-19’lu gebelerde antiviral tedavi kararı, hastanın durumuna göre ilgili hekim tarafından hastayla birlikte alınmalıdır.
1.4. Yakın temaslılarda karantinanın sonlandırılması
Aşılama sonrası;
Daha önce laboratuvarda doğrulanmış SARS-CoV 2 enfeksiyonu geçiren veya iki doz aşı yaptırıp son dozdan sonra 14 gün süre geçmiş olan kişilerde, hastalık başlangıcı veya aşılama sonrası üç ay içindeki riskli temaslarında (Güney Afrika veya Brezilya varyantı tespit edilen vakalar hariç) karantina gerekmez. Ancak bakım evinde çalışmak veya yaşlı aile üyelerine bakmak gibi mesleki faaliyetleri riskli gruplarla yakın ilişki gerektirenler ile Güney Afrika veya Brezilya varyantı tespit edilen vakalar ile temaslı olanlara Sağlık Bakanlığı kurallarına göre karantina uygulanır.
Aşılı olması nedeni ile temaslı eklenmeyen kişilerde aşılamadan sonra geçen süreye bakılmaksızın COVID-19 uyumlu semptomlar gelişmesi durumunda PCR testi yapılır. PCR testinin pozitif çıkması durumunda izolasyonları ve tedavileri Sağlık Bakanlığı rehberlerine uygun şekilde yapılır.
6. TEMASI OLAN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Aşılama sonrası;
Daha önce laboratuvarda doğrulanmış SARS-CoV 2 enfeksiyonu geçiren veya iki doz aşı yaptırıp son dozdan sonra 14 gün süre geçmiş olan kişilerde, hastalık başlangıcı veya aşılama sonrası üç ay içindeki riskli temaslarında (Güney Afrika veya Brezilya varyantı tespit edilen vakalar hariç) karantina gerekmez. Ancak bakım evinde çalışmak veya yaşlı aile üyelerine bakmak gibi mesleki faaliyetleri riskli gruplarla yakın ilişki gerektirenler ile Güney Afrika veya Brezilya varyantı tespit edilen vakalar ile temaslı olanlara Sağlık Bakanlığı kurallarına göre karantina uygulanır.
Aşılı olması nedeni ile temaslı eklenmeyen kişilerde aşılamadan sonra geçen süreye bakılmaksızın COVID-19 uyumlu semptomlar gelişmesi durumunda PCR testi yapılır. PCR testinin pozitif çıkması durumunda izolasyonları ve tedavileri Sağlık Bakanlığı rehberlerine uygun şekilde yapılır.
Neler değişti? (Major değişiklikler)
-Salgının ilk dönemlerinde yapılmış çalışmalarda gebe olmanın ağır seyirli COVID-19 için fazladan risk yaratmadığı bildirilmiş olmakla birlikte, son dönemde yapılmış bazı çalışmalarda gebelerde infeksiyonun daha ağır seyredebileceği görülmüştür. Gebelerde komplike olmayan COVID-19 enfeksiyonu için tedavisiz izlem seçeneği öncelikle düşünülmelidir. Olası tanı almış olan gebelerde risk faktörü varsa veya ağır seyir söz konusu ise tedavi verilmesi düşünülmelidir. Gebelerde etkinliği kanıtlanmış bir tedavi seçeceği olmamakla birlikte, hidroksiklorokin ve lopinavir/ritonavirin gebelerde kullanımı güvenlidir. Favipiravir gebelerde ve emzirenlerde kullanılmamalıdır.
-Hafif-Orta Seyirli Pnömonili** (Ağır Pnömoni Bulgusu Olmayanlar) Olası/Kesin COVID-19 Olgularında, Ağır Pnömonili*** Olası/Kesin COVID-19 Olgularında, Hidroksiklorokin tedavisi alırken kliniği ağırlaşan ya da pnömoni bulguları ilerleyen olgularda tedavi süreleri “5-10″ gün olarak güncellendi.
12.04.20 tarihli aynı isimli rehber ile kıyaslandığında:
1.Son sayfada yer alan “Koagülopati Tedavisi” isimli aşağıda yer alan algoritmada değişikler mevcuttur.
13.04.2020 tarihli aynı isimli rehber ile kıyaslandığında;